پایگاه خبری تبریز پویا/ غلامپور: سيد جمال الدين نكوفر یکی از این شخصیت ها است که از سنین خردسالی تا شش دهه بعد از آن در رشته کاراته فعالیت کرده و پیشرفت او در طول این سالها چنین بوده که از کاراته آموزی در یکی از شهرستان های آذربایجان شرقی، تا مدیریت فنی تیم ملی کشورمان در سال 70 شمسی و سرمربیگری تیم ملی ایتالیا، یکی از پیشرو ترین کشورها در این رشته رسیده است.
خانواده نکوفر، از پدر ژیمناست تا برادری قهرمان
استاد نکوفر متولد ١٣٣٦ در شهرستان مرند است. او به واسطه پدر خود كه از برترين ژيمناست های ملى بود، با ورزش آشنا می شود و با حضور در سالن ها و مجامع ورزشى در سنين خردسالى با ورزش خو می گیرد. سید جمال الدین از سه سالگى با ورزش عجين می شود تا با ادامه اين روند و حضور زودهنگامش در مدرسه و دانشگاه، موفق به فارغ التحصيلى در رشته علوم انسانی و بیومکانیک از دانشگاه ميلان ايتاليا و پورودياى نيويورك شود.
در خانواده ورزشی نکوفر، در آن سالها که جمال الدین یک تازه جوان جویای علم و ورزش بود، برادرش علاء الدین نیز به کاراته علاقه مند می شود تا زیرنظر برادر بزرگتر خود آموزش های لازم را ببیند.
بعدها سید علاءالدین نكوفر به نخستین مدال نقره کاتای کشور در بازى هاى آسيايى ١٩٩٨ و نخستین مدال تيمى مسابقات جهانی ١٩٩٩ بلغارستان كه سرمربیگرى اين تيم را برعهده داشت، دست یافت.
خود سید جمال الدین نکوفر نیز در فاصله سال های ١٩٩٧ تا سال ٢٠١٠ ميلادى، ٩ مدال طلاى كاتاى جهانى در بخش فردى و تيمى با تیم ملی کاتای ایتالیا در كارنامه خود ثبت كرده است تا به یکی از پر افتخارترین های تاریخ ورزش آن کشور بدل شود.
سید جمال الدین نکوفر که طبق اعلام کنفدراسیون جهانی کاراته جوانترین دان 9 جهان است (او این عنوان را در سال 1389 شمسی اخذ کرده است)، این روزها دور از هیاهوی ورزش و کاراته، ترجیح داده تا بیشتر در کنار خانواده خود باشد و اغلب لحظات خود را با همسر و دخترش ماریا سپری کند.
این روزها در کنار فرصتی که برای استاد نکوفر پیش آمده، برای ما نیز مجالی بود تا پای صحبت های شنیدنی و سرشار از خاطرات تلخ و شیرین او بنشینیم.
لزوم انعقاد تفاهمنامه برای رشد کاراته
استاد در گفتگو با ما ابتدا به این سئوال پاسخ می دهد که چه زیرساخت هایی برای رشد و پیشرفت کاراته استان نیاز است. او می گوید: عقیده دارم براى توسعه زيرساخت هاى ورزشى و رشد كاراته، بايد تفاهمنامه هایی بين اداره ورزش و جوانان و هيئت كاراته و استاندارى، فرماندارى و شهردارى و البته سازمانهای خصوصی معتبر امضا شود. اين نوع برنامه ريزى ها نه تنها باعث توسعه ورزش هاى مسابقه ای می شود، بلكه براى تمامى ورزش ها نیز مثمرثمر بوده و آسیب های اجتماعی را نیز کاهش می دهد. ساختار عملكردى هيئت كاراته همانند ساختار فدراسیون با يك نمودار هرمى و با دو وابستگی سياست های تصمیم گیرانه و فنى سازمانى تكميل مي شود که البته منوط به بررسی و تایید از سوی مقامات بالاتر است.
“من بهترين هستم” در كاراته محسوس تر از ورزش هاى ديگر است
اما یکی از سئوالات روز کاراته، مزایا و یا معایب وجود سبک های مختلف در رشته کاراته است. استاد نکوفر در پاسخ به سئوالی در این خصوص معتقد است: تنوع سبك در كاراته فقط شامل وضعيت حال جامعه كاراته كشورمان نمي شود و در واقع در كل دنيا به اين نحو است. اين يكى از رفتارهاى ژنتيكى كاراته است و بديهى است اين حرف که “من بهترين هستم” در كاراته محسوس تر از ورزش هاى ديگر است و هر سبكى مي گويد من بهترين هستم. سبك ها در كاراته نبايد به صورت یک فدراسيون فعاليت كنند؛ چراكه کلمه سبك به معنای هنر، پیشه و سياق است.
او می گوید: فدراسيون و سبک ها باید هم‌سنگ با معنى واقعى خود در زبان آنتيك لاتین که به معناى صداقت متقابل و اعتماد و همدردى (فدراسيون: فِدريس يا فُدِروس) است، عمل كند. يعنى سبك ها موظفند با فن ها و مهارتهای متفاوت فدراسيون خود را از لحاظ فنى و اجتماعى تقويت كنند و متقابلا فدراسيون نیز هويت آنها را تاييد و فعاليت آنها را تكميل كند.
نکوفر در جواب اینکه اَدونس كاراته كيست و چیست؟ می گوید: نمی خواهم در این فرصت کم از سبک ابداعی خود که تنها سبک بومی بعد از انقلاب اسلامی است، سخن بگویم اما یک هموطن با کلامی دلنشین برایم نوشته بود ” نكوفر! كاتا در جسم تو جایگزین و ريشه آن در روح تو نقش بسته.” اين سخن را به اينجا وصل مي كنم كه سبك ها در كاراته، تنوع اين هنر را شهادت مي دهند؛ همانند سبک های دیگر در مهارتهای قدرتی و مبارزه ای!
استاد نکوفر در حال اجرای تکنیک “یوکوگری که کومی”
مقابل دیدگان کنجکاو شاگردان و کاراته آموزان
ریشه ورزش های رزمی آذربایجان در جاده ابریشم
در ادامه این گفتگو، از استاد نکوفر در مورد وضعیت کاراته استان می پرسیم. او در پاسخ به این سئوال به سابقه ورزش های رزمی در خطه آذربایجان اشاره می کند و می افزاید: ورزش هاى رزمى در این خطه سابقه طولانى دارد و ريشه در اوج فعاليت جاده ابريشم در اين منطقه دارد. دلاورى هاى مردان اين خطه از آن زمان بر سر زبان هاست و دفتر تاريخ با ذكر مدارک، سلحشوری مردمان این منطقه در تامین امنیت تنها مسیر تجاری آن زمان را تاييد مي كند. حال با این اوصاف هيئت كاراته استان آذربايجان شرقى بخش كوچكى از اين حقيقت است. این هیئت در طول سالهای گذشته دستخوش تغييرات بسيارى بوده است اما با توجه به اوضاع اخير و همه گيرى ويروس منحوس كرونا در جهان، فعاليت هاى اين هيئت و دیگر رشته هاى ورزشى به نحوى متوقف شده است. حضور شايسته یک مدير جوان و کاردان به نام سعيد نيكوخصلت در راس اين هيئت در اين دوره و به سرانجام رساندن وضعيت خانه كاراته و بهینه سازی آن و شروع به كار آنجا كه پذيراى كاراته كاران و حتی رشته های متفرقه است، كارى بسيار قابل توجه و مهم بود كه در اين مورد، عمل فرضيه را تاييد مي كند و البته در این میان زحمات پیشکسوتان کاراته آذربایجان از جمله اساتیدی همچون خسرو دانش و صمد خدایاری و … در بیش از نیم قرن اخیر، قابل تقدیر است.
اجرای حرکت “اوشیرو اورا ماواشی گری” توسط استاد نکوفر
چراییِ حذف کاراته از المپیک!
هر کسی شاید نتواند در حیطه و دایره اختیارات و تصمیمات برگزارکنندگان رویدادی همچون المپیک ورود کرده و یا نظر بدهد، اما استاد نکوفر با توجه به سابقه و اعتباری که در سطح کاراته جهان دارد، می تواند به عنوان یک صاحب‌نظر، عقیده خود در خصوص چراییِ نبودنِ این رشته در المپیک را بیان کند.
او می گوید: نحوه پيشنهاد يك رشته جديد به المپيك به اين صورت است كه یك ورزش بايد به تاييد كميته ضد دوپينگ برسد و سپس فدراسيون ها براى اينكه براى ورزش خود جايى در المپيك بيابند، بايد بتوانند از طریق كارزار تبليغاتى توجه کمیته بین المللی المپیک را جلب كنند و رقم هاى ميلياردى پول خرج كنند تا بتوانند كميته بین المللی المپيك را متقاعد كنند که ورزش موردنظرشان را در بین رشته های المپیکی قرار دهد. براى اين كار بايد فدراسيون ها بسيارى از قوانين ورزشى خود را تغيير دهند. به عنوان مثال فدراسيون جهانى اسكوواش زمين هاى بازى خود که به شکل اتاقك است را به حالت شيشه ای تغيير داد تا حالت تله ژنيكى پيدا كنند. يعنى تماشاگران تلويزيونى بتوانند با جذابيت بيشترى پيگير بازى ها باشند.
اختلاف سبک ها، کاراته را از المپیک دور کرد
نکوفر می گوید: هر درخواست از جانب فدراسيون های ملی از طرف کمیسیون ويژه كميته المپيك و كميسيون ورزشكاران بررسى مي شود كه نظر اين كميسيون ها براى برگزاركنندگان بازى هاى المپيكى بسيار ارزشمند است.
در سالهای قبل از المپیک ٢٠٢٠ به كميته بین المللی المپيك رشته اسكيت بُرد، بيس بال و كاراته معرفى شد كه از اين بين كاراته و بيس بال فرصت خوبى براى ورود به المپيك داشتند. بيس بال بخاطر محبوبيت آن در بسيارى از كشورها و به علت تعدد زیاد استاديوم هاى ورزشى در توكيو مورد توجه بود اما كاراته هم با وجود اهميتش براى ژاپنى ها و با حضور حداقل ورزشكاران در المپیک 2020 توانست جايگاه خود را حفظ كند. کاراته در چهار سال اخیر زحمات زيادى براى تثبيت جايگاه خود انجام داد اما سپس با يك چالش بزرگ روبرو شد و این چالش، اختلافات سبك ها در كاراته بود. رشته هایی همانند ورزشهای شهری و عامه پسند که نظر اسپانسرهاى تلويزيونى را بيشتر جلب مي كنند، برای المپیک انتخاب می شوند و اين موضوع راه را براى المپيكى شدن كاراته دشوار مي كند.
المپیک توکیو به نخی آویزان است!
از استاد نكوفر در مورد برگزارى المپيك ٢٠٢١ توکیو می پرسیم. او می گوید: بدیهی است که این دوره بازیهای المپیک به نخى آويزان است. برگزاركنندگان المپيك ٢٠٢١ در مورد تاييد و عملی شدن اين بازى ها ابراز خوش بينى كرده اند. با اين حال يكى از مسئولان اسبق برگزارى المپيك مى گويد كه در شرايط همه گيرى ويروس كرونا برگزارى المپيك در سال ٢٠٢١ بعيد به نظر مي رسد. “سيرگیت ميلز” مدیربرگزاری المپيك ٢٠١٢ لندن چندى پيش در مصاحبه با یکی از خبرگزارى های معتبر گفت كه برگزارى المپيك ٢٠٢١ توكيو در شرايط همه گيرى كرونا بعيد است. او ادامه می دهد که من هم شخصاً اينجا نشسته و تماشاگر قتل عام و همه گيرى ويروس كرونا هستم.
من نیز مي گويم برگزارى المپيك ٢٠٢١ توكيو بعيد به نظر مي رسد و من اگر جاى برگزاركنندگان اين تورنمنت بودم، اكنون نشسته و راهكارهايى براى لغو اين مراسم تنظيم مي كردم. قطعاً توكيو تا دقايق آخر صبر خواهد كرد و البته شخصا دعا می کنم و امیدوارم این بازی ها برگزار شود.
نکوفر پس از گفتن عقیده خود و اظهار امیدواری به برگزاری المپیک توکیو، از تلاش های مسئولان ورزش کشورمان برای گنجاندن رشته کاراته در بین رشته های این رخداد مهم سخن می گوید: جاى بسى خوشحالى است كه رئیس محترم کمیته ملی المپیک كشورمان آقاى دکتر صالحى اميرى يكى از نادر روسا در میان روسای کمیته های ملی المپیک است كه در جهت احيای کاراته در المپیک از هيچ تلاشی دريغ نكرده است. آقاي دکتر سعيدى دبيركل ملی المپيك کشورمان نیز در گزارشی به آقاى دکتر طباطبايى رییس فدراسیون كاراته موارد امیدوارکننده حضور کاراته در المپيك ٢٠٢٤ را تایید کردند.
از تمرین در پارک تا سرمربیگری تیم ملی ایتالیا
اما پس از موضوع جذاب و مهم المپیک، بار دیگر به سراغ زندگی حرفه ای و شخصی استاد نکوفر برمی گردیم تا این گفتگوی جالب را با هیجان به پایان ببریم.
از استاد در مورد تجربه حضورش در ايتاليا پرسیدیم. او در پاسخ می گوید: من در حالى به اين سوال پاسخ مي دهم كه اميدوارم به عنوان يك هموطن اين سخنم به سردرگمى هاى بسيارى از جوانان كشورم در مورد موضوع مهاجرت پاسخ بدهد. زندگى يك مهاجر و يك غريبه به دور از آشيانه بسيار سخت است. از تمرين و … در پارك ها و زندگى در جايى بيگانه از فرهنگ مادرزادي تو، شهامتى بس بزرگ را مي طلبد.
هنگامى كه به من مي گویند چقدر خوش شانسى كه در خارج از كشور زندگى مي كنى، من اين را توهينى براى خودم تلقى مي كنم؛ چرا كه شانس ايجاد شدنى است. آنها بى خبر از جايى كه در آنجا زندگى كرده و يا آنچه كه سپری كرده ام، اين را مي گويند.
داشتن شجاعت و شهامت رويارويى با هر چيزى و تصور چشم انداز آينده، برنامه ريزى براى تحقق روياها، زندگى با قناعت و پس انداز (اگر بتوانى) و سازماندهى هاى مجدد، همواره در ابتداى ورود به كشورى كه انتخاب كرده ايد بسيار حائز اهميت است.
مسیری طولانی برای تحقق رویاها!
استاد نکوفر ادامه می دهد: آنجا براى هيچ كس مهم نيست تو كه بودى و كجا هستی! دايماً بايد خودت را اثبات كنى و اين توهين به من است اگر كسى بگويد خوش شانس بودى. شانس برای فرد ايجاد مي شودو در نتیجه با تلاش و ایمان به ارزشهای اخذ شده همچون ارزشهای موجود در کشورمان ممکن هست محقق شود . شما به عنوان مهاجر از اول شروع مي كنيد. در این وضعیت تحقق روياها بسيار سخت است. وارد اجتماعات شدن، موقعيت دوستى ساختن، زبان آموزى و … مسير را طولانى تر مي كند.
اين عزم است كه شما را به شانس می رساند. برای تحمل سختى ها، به هم فشردن دندان ها بخاطر نداشتن خانواده ات و از دست دادن خيلى از وقايع شيرين و تلخ خانوادگى در دیار خود، از دست دادن يك عزيز در دوردست ها بدون آخرین دیدار، بايد كه ذهنى زلال داشته باشى.
او عقیده دارد که مهاجرت براى هر كسى مناسب نيست. یک فرد بايد تشنه يادگيرى و نيازمند شجاعت باشد. مهاجران قيمت بالايى براى شانس پرداخت مي كنند، آنها دوباره و دوباره و دوباره از صفر شروع مي كنند. مهاجر ترس از شروع دوباره ندارد و شهامت و تلاش مضاعف دارد.
سیدجمال الدین در سن سه سالگی بعد از نمایش دفاع شخصی به همراه پدرش میرمحمدعلی
در جریان برگزاری جشن ورزشی در استادیوم مرند در سال ۱۳۳۹ شمسی.
